Шлях у журналістыку Аліны Хендогінай: “Астравецкая праўда”, Маскоўскі ўніверсітэт, “Знамя юности”
11:56 / 29.05.2022
…Аліна Пятроўна Рабушка пераступіла парог рэдакцыі – і ўзнікла адчуванне, што мы знаёмы сто гадоў. Нібыта не ў гэты дзень раніцай я праз знаёмых, сяброў і сяброў знаёмых высвятляла, ці засталіся ў колішняга супрацоўніка «Астравецкай праўды» Аліны Хендогінай родзічы ў нашым горадзе і не шукала іх тэлефоны.
«Так, Аліна Хендогіна – наша родзічка, – адказалі мне, калі, хвалюючыся, набрала запаветныя лічбы. – І сёння яна прыязджае ў Астравец…»
А вы кажаце – цудаў не бывае!
І вось мы ў рэдакцыі размаўляем пра ўсё на свеце, разумеючы адна адну з паўслова, успамінаем агульных знаёмых, выданні і імёны – і не можам нагаварыцца…
…У школе, думаючы, кім быць, Аліна Хендогіна вагалася паміж дзвюма малападобнымі прафесіямі: юрыстам і журналістам. Але дасланыя ёй у сёмым класе ў рэдакцыю і – о, цуд! – надрукаваныя заметкі (ах, гэтая магія ўласнага прозвішча, набранага друкаванымі літарамі – каму яна не кружыла галаву!), а затым і атрыманы ганарар (за гэта яшчэ і грошы плацяць?!) пераважылі шалі на карысць журналістыкі.
Пасля школы яна падала дакументы на журфак Белдзяржуніверсітэта. Добра здадзеныя экзамены давалі падставу спадзявацца, што да ажыццяўлення мары засталося толькі пяць гадоў вучобы.
Але адказ з універсітэта падзейнічаў, як ледзяны душ: вы не дабралі аднаго бала.
Гаравала Аліна нядоўга. Неяк яе маці падышла на вуліцы да рэдактара «Астравецкай праўды» Аляксандра Пятровіча Сыча, расказала, якое расчараванне ў дачкі. А той, добра ведаючы Аліну па допісах у рэдакцыю, флегматычна адказаў: «І што за бяда? Няхай да нас прыходзіць – месца якраз ёсць».
Так 15 жніўня 1973 года Аліна Хендогіна, не верачы свайму шчасцю, стала літаратурным супрацоўнікам раённай газеты.
– За сваё жыццё я працавала ў многіх калектывах, але такой атмасферы, як у астравецкай рэдакцыі, не сустракала, – успамінае Аліна Пятроўна першыя працоўныя гады. – Мы былі адной сям’ёй – і гэта не перабольшванне. А Аляксандр Пятровіч – нашым бацькам, уважлівым, клапатлівым, добрым.
Маладая журналістка за тое, што «аксакалы пяра» прынялі яе ў сваю сям’ю, як роўную, аддзячвала працай. Практычна праз дзень на старэнькім рэдакцыйным «козліку» яна ехала на раён, маталася па палях і фермах, гутарыла з кіраўнікамі гаспадарак, спецыялістамі, механізатарамі, даяркамі, у душы здзіўляючыся, што ўмудроныя жыццёвым вопытам людзі размаўляюць з ёй, «пацанкай», паважліва, на роўных. Разумела, што гэта павага адносіцца перш за ўсё да газеты, якую яна прадстаўляе – і імкнулася апраўдаць давер.
– Работа мне падабалася. І зарплата задавальняла. У літсупрацоўніка аклад быў 130 рублёў – а сястра, якая працавала ў банку, атрымлівала 90. Але я разумела, што трэба вучыцца. Ды і Аляксандр Пятровіч гаварыў: «Аліна, трэба вучыцца. Не таму, што ты нечага не ўмееш ці дрэнна працуеш. Але час цяпер такі, што трэба мець дыплом. Упэўнены: ты станеш другой Таццянай Тэсс! (Для тых, хто не ведае: Таццяна Тэсс была выбітной савецкай журналісткай, 50 гадоў працавала ў «Известиях», яе імя было сімвалам журналісцкага таленту і прафесіяналізму – Н.Р.)
Праз два гады работы ўсё ж вырашыла зноў паступаць на журфак. Але не ў Мінск – замахнулася на Маскоўскі ўніверсітэт імя Ламаносава. І пераадолела гэтую недасягальную нават у марах для многіх планку!
– Азіраючыся назад, магу сказаць: вельмі добра, што я не паступіла пасля школы ў БДУ, – разважае Аліна Пятроўна. – Інакш я б не вучылася ў Маскве. Гэта было найвялікшым шчасцем – слухаць лекцыі вопытных выкладчыкаў, вучыцца ў вядомых на ўвесь Саюз практыкуючых журналістаў. І ўвогуле, кожны дзень з Вараб’ёвых гор, дзе я жыла ў інтэрнаце, бегчы на факультэт – ён знаходзіўся у самым цэнтры Масквы, у нейкай сотні метраў ад Чырвонай плошчы – гэта само па сабе шчасце. А сустрэчы! Да нас прыходзілі вядомыя людзі – пісьменнікі, артысты: Юрый Нікулін, Васіль Ланавы, Валерый Залатухін, Булат Акуджава, Жанна Бічэўская, касманаўты Віталь Севасцьянаў, Аляксей Леонаў – людзі, якія рабілі гісторыю краіны. Дарэчы, дзеці многіх знакамітасцей вучыліся разам з намі – са мной, дачкой швачкі з беларускага гарадскога пасёлка і іншымі студэнтамі з народа. Там нас вучылі глядзець на рэчы, падзеі маштабна, не зацыкліваючыся на дробязях. Не баяцца начальства – да прыкладу, мяне, студэнтку, адпраўлялі на інтэрв’ю да міністра адукацыі. І нічога – ішла. І са мной размаўлялі на роўных. Я паспяхова супрацоўнічала з многімі цэнтральнымі выданнямі – «Камсамольскай праўдай», да прыкладу.
Журналістка прызнаецца, што два гады, якія яна працавала ў «раёнцы», вельмі дапамаглі ёй: многае з таго, чаму іх вучылі, яна ўжо зведала на практыцы.
– Увогуле, любы вопыт – гэта не груз, а багаж, – філасофскі заўважае Аліна Рабушка.
І ўзгадвае прыклад, калі, прыехаўшы на інтэрв’ю да механізатара, ніяк не магла яго разгаварыць.
– Я да яго і так, і гэтак, а ён сядзіць, нібы аршын праглынуў, і на ўсе пытанні адзін адказ – «так» альбо «не». І ўсё! Камандзіроўка гарыць сінім полымем! І тут я заўважыла на падваконні калоду карт – а мяне брат у дзяцінстве навучыў па-майстэрску гуляць у «дурня». «Згуляем?» – прапанавала мужчыне. Той здзівіўся – але пагадзіўся. Ну, калі я яму «пагоны» павесіла, размова ў нас пайшла зусім іншая – ён расказаў нават тое, пра што, можа, ужо і сам забыўся. І матэрыял выйшаў класны! Усе потым здзіўляліся, як гэта мне ўдалося разгаварыць такога нелюдзімага механізатара – да мяне ўжо былі спробы.
Пасля вучобы яна магла застацца ў Маскве ці паехаць у іншы буйны горад Расіі. Але хацелася ў Беларусь, бліжэй да дому. І Аліна вярнулася ў Мінск. Змяніўшы прозвішча на Рабушка, працавала спачатку ў шматтыражнай газеце «Трактар», а затым перайшла ў «Знамя юности». О, што гэта была за газета ў 80-х – пачатку 90-х гадоў! Тыраж 600 тысяч – і пры гэтым лімітаваная падпіска: не кожны мог выпісаць «Знамёнку». Якія журналісты, якія артыкулы!
Аліна Пятроўна працавала ў аддзеле сельскай гаспадаркі – і зноў бясконцыя камандзіроўкі па рэспубліцы.
– Тады ў рэдакцыю часта звярталіся як у апошнюю інстанцыю. І скажу без залішняй сціпласці: мы, і я ў тым ліку, дапамагалі многім: часта пасля выхаду артыкула вырашаліся сур’ёзныя пытанні.
Калі ў 90-я ўзнікла магчымасць адкрываць сваю справу, Аліна Рабушка стварыла малое прадпрыемства, якое, акрамя іншага, выдавала газету «Счастливый случай».
А затым, у сталым ужо ўзросце, вырашыла атрымаць яшчэ адну прафесію – ландшафтнага дызайнера. І зноў паехала вучыцца ў Маскву. Але журналістыку не пакінула, амаль 10 гадоў супрацоўнічала з часопісам «Хозяин», вяла папулярную ў чытачоў рубрыку «Ландшафтны дызайн».
– У мяне ёсць жаданне асвоіць яшчэ пару-тройку прафесій, – дзеліцца запаветным Аліна Пятроўна. – Шкада, што ўзрост ужо не дазваляе паспець і паспрабаваць усё, што хочацца. Не разумею людзей, якія пакутуюць ад таго, што ў юнацтве выбралі не тую прафесію і з дня ў дзень ідуць на работу як на катаргу. Не падабаецца адно – навучыся іншаму! Сёння столькі магчымасцей! Жыцця не хопіць, каб усе скарыстаць.
– Я на ўсё жыццё захавала бязмежную ўдзячнасць свайму першаму рэдактару Аляксандру Пятровічу Сычу. Ён паверыў у мяне, узяў на работу зялёнае дзяўчо, вучыў, падтрымліваў, настаўляў – па сутнасці, стаў маім пасаджаным бацькам у прафесіі. Калі закончыла ўніверсітэт і стала працаваць, усё хацела прыехаць да Аляксандра Пятровіча, падзякаваць яму, расказаць, кім ён для мяне быў. І хоць у Астраўцы бывала часта, усё адкладвала гэты візіт да больш зручнага часу – думалася, паспею. А потым сястра патэлефанавала і паведаміла, што Аляксандра Пятровіча не стала… Так вось і не паспела сказаць яму самае галоўнае… Цяпер, калі бываю на могілках, заўсёды падыходжу да яго магілы са сваёй запозненай удзячнасцю…
Подписывайтесь на «Островецкую правду» в телеграм по короткой ссылке https://t.me/ostrovetsby.
И присоединяйтесь к нашему сообществу в viber https://vk.cc/c3yHGs – будьте всегда в курсе свежих новостей из жизни Островца и Островецкого района.
Подписывайтесь на телеграм-канал «Гродно Медиа Group» по короткой ссылке t.me/GrodnoMediaGroup.
Телеграм-канал «Гродно Медиа Group» – это ежедневные новости районов Гродненской области и города Гродно.
Подписывайтесь на телеграм-канал «Северный вектор Гродненщины» по короткой ссылке https://t.me/severvg.
Самые интересные новости Островецкого, Ошмянского и Сморгонского районов.