Уладзімір Кляпцоў: «Любоў да музыкі – захапленне на ўсё жыццё»
08:10 / 01.10.2021
Радавод музыкантаў Кляпцовых
бярэ пачатак на Віцебшчыне. Бацькі Іван Антонавіч і Вольга Іванаўна жылі ў вёсцы Кублічы, працавалі ў калгасе, старшынёй якога быў дзед Іван. Па даносе ён быў арыштаваны і высланы ў Сібір, адкуль не вярнуўся.
– Усіх у сям'і Бог надзяліў выдатным музычным слыхам і голасам, – распавядае Уладзімір Іванавіч. – Мама і старэйшы брат гралі на гармоніку, 2 браты – Уладзімір і Пётр – на скрыпцы і цымбалах. Без аніякай школы, самі навучыліся. Незадоўга да вайны Валодзя з Пецем выехалі ў Ленінград – хацелі набыць рабочыя спецыяльнасці, але ў блакаду прапалі без вестак.
Ушаччына – партызанскі край. Бацькі ваявалі ў атрадзе народных мсціўцаў. Іван Антонавіч быў двойчы цяжка паранены, меў баявыя ўзнагароды. Калі фронт адкаціўся на захад і Віцебшчына стала вольнай, сям'я вярнулася дадому. Але застала адно папялішча. Вёску спалілі дашчэнту, ні прытуліцца дзе, ні нанова будавацца. І Кляпцовы разам з іншымі землякамі рушылі ў заходнюю частку Беларусі. Прыпыніліся на Астравеччыне. Іх прынялі добрыя людзі на хутары Дашышкі (паблізу Ліпнішак, зараз яго ўжо няма). У гаспадароў была хата на 2 канцы. У адной палове яны жылі самі, у другую пусцілі перасяленцаў. Бацька ўмеў шыць абутак, майстраваў розны сталярны інструмент і адразу знайшоў сабе справу, а маці дапамагала гаспадыні ў агародзе і хатніх справах. Тут у сям'і нарадзілася трое сыноў. Вольга Іванаўна пажадала назваць іх у гонар братоў – Іванам, Уладзімірам і Пятром. Была ў сям'і яшчэ старэйшая дачушка Соня, ды памерла ў вайну. Ужо адышлі ў лепшы свет і Іван з Пятром...
Крыху абжыўшыся, Кляпцовы перабраліся ў Астравец, пабудаваўшы дом на вуліцы Зарэчнай. Гаспадар уладкаваўся экспедытарам у хлебапякарню.
Першы гармонік – матулін
Не, не той, што быў у Кублічах. Той, адыходзячы ў партызанскі атрад, маці схавала ў дупло старога дрэва, а калі выйшла з лесу, не знайшла ні дрэва, ні вёскі – усё згарэла. Новы гармонік Валодзя выпрасіў у мамы ўжо будучы школьнікам – так карцела прабегчы пальцамі па бліскучых кнопачках і зайграць што-небудзь вясёлае. І Вольга Іванаўна купіла сыну жаданы інструмент, аддала ўсю сваю зарплату прыбіральшчыцы ва ўнівермагу.
– У школе ўрокі спеваў вёў Генадзь Адольфавіч Стаціна, акампаніраваў нам на баяне. Аднойчы я папрасіў у настаўніка інструмент дадому. І цэлы дзень яго асвойваў. Ноты ўжо ведаў, бо з пятага класа іграў у духавым аркестры, на барытоне, у якім працаваў потым доўгі час.
Універсал
Акрамя баяна і некалькіх духавых Уладзімір Іванавіч «падпарадкаваў» сабе яшчэ і акардэон. Дома сабралася ўжо цэлая калекцыя музычных інструментаў. І ўсе дарагія сэрцу, бо з кожным звязаны пэўныя ўспаміны.
А вось адпаведную адукацыю ён набыў не адразу. Музычную школу не наведваў, таму паступаць у Гродзенскае музвучылішча не адважваўся. Скончыў яго пазней, завочна. У дыпломе запісаны аж 3 спецыяльнасці: «дырыжор народнага хору», «выкладчык сальфеджыа» і «настаўнік музыкі і спеваў у агульнаадукацыйнай школе». Але яны ішлі паралельна з рабочымі: Кляпцоў працаваў вадзіцелем у камбінаце будматэрыялаў, потым – слесарам-рамонтнікам на АЗАДВ і нейкі час майстрам. Удзельнічаў у заводскім хоры, якім кіраваў Генадзь Адольфавіч Стаціна. Гэта быў моцны творчы калектыў, пераможца многіх раённых і іншых конкурсаў. Узнагарод рознай вартасці – безліч. Калі хор выступаў у Доме культуры, зала была поўная.
Нейкі час Уладзімір Іванавіч працаваў акампаніятарам у другім вядомым у раёне калектыве – хоры цэнтральнай раённай бальніцы, якім кіравала выкладчык дзіцячай музычнай школы Святлана Барысаўна Павалоцкая. А калі выйшаў на пенсію ў 2008 годзе, прыняў ад Аляксандра Мікалаевіча Антановіча ўзорны духавы аркестр дзіцячай школы мастацтваў і некалькі гадоў з ім працаваў.
Аднойчы і назаўсёды
У 70-80-я гады мінулага стагоддзя кожнае саліднае прадпрыемства, установа або арганізацыя стараліся мець сваю мастацкую самадзейнасць. Быў творчы калектыў і ў раённым камбінаце бытавога абслугоўвання. Тагачасны дырэктар Ганна Мікалаеўна Варэйка запрасіла Уладзіміра Іванавіча быць яго кіраўніком. Тут ён паспрабаваў свае сілы ў кампазіцыі: напісаў марш КБА на ўласны тэкст. Калектыў выступіў з ім на абласным творчым конкурсе прадпрыемстваў службы быту і заняў прызавое месца.
Дарэчы, на рэпетыцыях і канцэртах Уладзімір Іванавіч пазнаёміўся са сваёй палавінкай – Сафіяй Максімаўнай. У каханні ды згодзе дажылі да залатога вяселля, якое адзначаць сёлета 6 лістапада ў цесным сямейным коле з сынамі Аляксандрам і Юрыем, нявесткамі ды ўнукамі. Сыны не сталі музыкантамі (хаця Юрый і скончыў музычную школу па класе баяна), выбралі тэхнічныя спецыяльнасці, а вось адна з унучак з задавальненнем грае на піяніна.
Так і стала любоў да музыкі для Уладзіміра Іванавіча галоўнай справай, захапленнем на ўсё жыццё. Як, дарэчы, і для яго старэйшага брата Івана Іванавіча. Той таксама актыўна працаваў з творчымі калектывамі.
Зараз Уладзімір Іванавіч баян бярэ рэдка. Пасля перанесенага інсульту рукі страцілі ранейшы спрыт, не так шпарка бегаюць па кнопачках ды клавішах. Але музыка жыве ў яго сэрцы заўсёды.
Подписывайтесь на «Островецкую правду» в телеграм по короткой ссылке https://t.me/ostrovetsby.
И присоединяйтесь к нашему сообществу в viber https://vk.cc/c3yHGs – будьте всегда в курсе свежих новостей из жизни Островца и Островецкого района.
Подписывайтесь на телеграм-канал «Гродно Медиа Group» по короткой ссылке t.me/GrodnoMediaGroup.
Телеграм-канал «Гродно Медиа Group» – это ежедневные новости районов Гродненской области и города Гродно.