Семья начинается с детей

09:00 / 15.10.2015

Сям’я пачынаецца з дзяцей. Кожная маці прарастае поспехамі сваёй дачушкі ці сына, унутрана расцвітае іх усмешкамі, радуецца, як самаму вялікаму адкрыццю, іх першым крокам, шчаслівым шчабятаннем і ўрэшце сталеннем. У маміных абдымках адаграецца дзіцячая душа, а існасць напаўняецца сусветным спакоем. Маміны рукі – самыя мяккія і гаючыя, яны заўсёды схаваюць ад крыўдаў і абароняць ад варожых нападаў.
Хтосьці з вялікіх сказаў, што чужых дзяцей не бывае. Толькі не многія могуць узяць у сваю сям’ю чужое дзіця, стаць для яго каменнай сцяной, разам з ім пераадольваць цяжкасці і вучыцца жыць пад адным дахам.
Наталля Іванаўна Сінкевіч з Астраўца працуе мамай дваццаць чатыры гадзіны ў суткі. Разам з мужам Генадзем яны выхоўваюць дзевяцярых дачушак, чатыры з якіх – прыёмныя.

Першы крок да вялікай сям’і
“Многія не разумеюць вялікай сям’і – а мы не разумеем бацькоў, якія скардзяцца, што складана падняць на ногі адно дзіцё”.
– У юнацтве я, як ні дзіўна, марыла пра маленькую сям’ю, – успамінае Наталля Іванаўна. – У нас была шматдзетная сям’я, пагэтаму заўсёды быў шум і гам – хацелася спакою і цішыні. Аднак зараз ніводзін свой дзень, напоўнены зборамі ў садок і школу, прыгатаваннем сняданкаў-абедаў на адзінаццаць чалавек, не прамяняла б ні на што на свеце.
Наталля і Генадзь пазнаёміліся банальна: у горадзе. Яны з першага позірку спадабаліся адзін аднаму, пагэтаму сталі сустракацца, а пасля разам жыць.
– Першы шлюб у мяне і ў мужа па розных прычынах не склаўся, – расказвае шматдзетная мама. – Гена дащ мне тое, чаго так не хапала: падтрымку, апору, упэўненасць у наступным дні і бяспеку. Маіх дачушак Дашу і Дзіяну ён прыняў як сваіх.
А неўзабаве ў Наталлі і Генадзя нарадзілася маленькая прыгажуня Інэса. Сям’я пабольшала – а дом папрыгажэў: увесь рамонт і добраўпарадкаванне сямейнага гнязда – справа залатых рук Генадзя.
– Зараз складана ўспомніць, каму належала ідэя ўзяць на выхаванне дзіця з прытулку. Мы адчувалі, што можам даць абяздоленаму маленькаму чалавеку не толькі дах над галавой, але і сапраўдную сям’ю, дзе ёсць мама, тата і сястрычкі. Спачатку мной, як жанчынай, напэўна, рухала жаласлівасць: ну як пры жывых бацьках дзіця – сірата? Пасля я зразумела: трэба нешта рабіць. Наша з Генам рашэнне адразу падтрымалі дзяўчаткі. Я бязмерна ўдзячна ім, што яны прынялі Насцю і Кацю як родных, – гаворыць Наталля Іванаўна. – У мінулым годзе памерла першая жонка Гены. Мы ні хвіліну не вагаліся, ці забіраць да сябе Жэню і Насцю, – так наша сям’я зноў пабольшала.
У Астравецкім раёне пакуль не існуе ніводнага дома сямейнага тыпу. Наталля Іванаўна і Генадзь Эдуардавіч – кандыдаты на тое, каб менавіта для іх сям'і быў пабудаваны такі дом, дзе будзе гучаць дзіцячае шчабятанне і смех, а за адным сталом кожны дзень будуць сядзець мама, тата і іх дзевяць дачушак. Сёлета сям’я Сінкевічаў зноў пабольшала: дзве сястрычкі Крысціна і Ксюша ўжо і не ўспамінаюць пра прытулак.

Работа над памылкамі былога выхавання
“Тыя вожыкі, якія ўпершыню пераступілі парог нашага дома, страцілі ўжо свае колкія іголкі.
Растапіць унутраны лёд, які скаваў дзіцячую душу, можна толькі цярпеннем і безумоўным прыняццем”.
Напэўна, калі ты не падзяляеш дзяцей на сваіх і чужых, на разумных і пасрэдных, калі ты ўспрымаеш маленькага чалавека з яго вялікім чамаданам пад назвай “мінулае” – тады адыходзяць турботы і праблемы; тады дзіця вучыцца жыць і давяраць гэтаму свету, а самае галоўнае слова ў свеце “мама” набывае для яго новы сэнс.
– Усе дзяўчынкі нас з Генам называюць мама і тата, – расказвае Наталля Іванаўна. – Мы не прасілі іх, не прымушалі. Памятаю, калі прыехалі ў прытулак забіраць Кацю і Насцю, іншым дзеткам яны сказалі, што прыехалі мама і тата... Я была вельмі ўражана. На сайтах многія прыёмныя мамы пішуць: убачыў дзіця і зразумеў, што яно тваё. Так было і ў нас.
Раз пораз да мамы і таты падбягаюць дзяўчынкі: абдымаюць, прытуляюцца, нешта шэпчуць на вушка і знікаюць.
– Быў час, калі я плакала і была ў роспачы: адна з прыёмных дзяўчынак дома скінула тэлевізар, добра, што не на сябе, у школе скокнула з акна... Іх нельга было пакінуць адных ні на хвіліну. Калі што б здарылася, хто б адказваў? Я шчыра ўдзячна спецыялістам сацыяльна-педагагічна цэнтра, і тагачаснаму дырэктару Алене Іванаўне Змітровіч і Дануце Іосіфаўне Петрык за парады, за дапамогу. Зараз я разумею, што дзяўчынкам таксама было складана, што яны раслі і выхоўваліся зусім у іншым асяроддзі, што ім таксама трэба было прывыкнуць да нас. Кожны чалавек у жыцці праходзіць узроставыя крызісы: для дзяўчынак таксама было крызісам жыць з чужымі людзьмі – але разам мы справіліся.
Апярэдзіўшы маё пытанне, Генадзь Эдуардавіч адказаў за дваіх:
– Ведаеце, не кожны можа стаць прыёмнымі бацькамі. На першы план тут безумоўна выходзіць любоў да дзяцей і цярпенне. Моладзь зараз чамусьці не цэніць тое, што мае: хутка жэняцца, хутка разыходзяцца… Тую клятву, якую давалі некалі адзін аднаму, трэба помніць усё жыццё.

Адзін дзень з іх жыцця
“Я ўдзячна лёсу за тое, што нашы з Генам жыццёвыя дарогі перапляліся”
Крылатае выслоўе пра залатыя рукі цалкам можна аднесці да Генадзя Эдуардавіча. Усё-ўсё ва ўтульным доме і ля яго зроблена рукамі мужчыны, пачынаючы ад падлогі з падагрэвам і заканчваючы вулічнай пліткай, якую ён сам выліваў. Усе дзяўчаты ў адзін голас сцвярджаюць, што тата “хуткі майстар”, толькі паспявае за сваімі прыгажунямі рамантаваць рэчы.
– Дзякуючы Гену я магу спакойна займацца дзяўчынкамі і домам. Я да гэтага часу не заўважаю, што ў нас столькі дзяцей. Вельмі дапамагаюць старэйшыя дачушкі, – расказвае Наталля Іванаўна. – Кожны дзень я прачынаюся ў 6 гадзін раніцы. Палова на сёмую падымаю дзяўчат. Яны засцілаюць ложкі, умываюцца і хуценька снедаюць. Часта дачушак у школу і дзіцячы садок адвозіць тата. А я пачынаю займацца гаспадарчымі справамі. Толькі пральная машына на дзень працуе тры разы. Калі выпадае вольная хвілінка, магу выбегчы ў магазін.
Да размовы далучаецца Генадзь Эдуардавіч:
– Многія здзіўляюцца: як вы жывяце? Маўляў, складана паставіць на ногі адно дзіцё. У нас сямейны бюджэт размеркаваны на месяц: раз на тыдзень мы ездзім у “Еўраопт” за прадуктамі. Агародніна свая: вырошчваем бульбу, моркву, цыбулю, буракі. Таксама дзяўчаты восенню ласуюцца дамашнімі яблыкамі і вінаградам, – расказвае шматдзетны тата. – Сакрэт не ў колькасці грошай, а ў тым, што мы разам. Дарэчы, і сямейны дэвіз у нас адзін на ўсіх: разам – мы сіла! Людзі ў гонцы за матэрыяльнымі дабротамі часта забываюцца, што самае галоўнае – здароўе. Ёсць родныя, дах над галавой – жыві і працуй.

Дзявочыя захапленні
“Дзіця трэба не наказваць за правіны, а прывучаць да справы”.
Дзяўчаты дапамагаюць маме палоць агарод, гатаваць і прыбіраць дома. Таксама ў іх ёсць хатнія гадаванцы: хамяк, сабака Булька і кот Васька.
– Пасля школы дзяўчаты ходзяць “на рэлігію” ў касцёл. Сёлета Жэню, Кацю, Насцю, Крысціну і Інэсу мы запісалі на бальныя танцы, – расказвае Наталля Іванаўна.
– Вельмі ўдзячны педагогу за зніжку, якую ён нам зрабіў. – Таксама мы любім падарожнічаць. Палова Беларусі аб’ехалі: Крэва, Мір, Гальшаны... Сёлета наведалі аквапарк у Маладзечне, – гаворыць Генадзь Эдуардавіч. – Хацелася б, канешне, большы мікрааўтобус, каб усе разам маглі ездзіць хоць бы за пакупкамі ў Смаргонь.

Тузін мараў
Мама марыць усёй вялікай сям’ёй паехаць у Санкт-Пецярбург, каб на ўласныя вочы пабачыць знакамітыя белыя ночы.
Тата больш за ўсё хоча, каб яго дзяўчаты былі здаровымі і добра вучыліся, а для сябе – новы мікрааўтобус.
Шасцігадовая Інэса ўпэўнена, што стане прэзідэнтам, калі вырасце, а таксама ў яе абавязкова з’явяцца сапраўдныя жыраф і конь.
Старшакласніца Дзіяна хоча хутчэй пераехаць у новы дом.
Сястрычкі Насця і Каця мараць пра кацяня, а Насця яшчэ і аб прафесіі прадаўца.
Шасцігадовая Крысціна хоча навучыцца прыгожа танцаваць, а яе малодшая сястрычка Ксюша пакуль не вызначылася з марамі.
Адзінаццацікласніца Насця марыць паступіць у школу міліцыі.
Дзесяцігадовая Жэня хоча заўсёды быць са сваёй сям’ёй, “каб былі мама і тата”.
Сваімі марамі не падзяліліся Насця, якая вучыцца ў Пінску, і Даша, якая была на рабоце.

Маленькая гісторыя вялікай сям’і вельмі падобная да іншых шчаслівых гісторый. Чужых дзяцей не бывае, а маміны пяшчотныя рукі і яе гарачае вялікае сэрца твораць цуды.

--------------------------
Алена ГАНУЛІЧ.
Фота аўтара і з асабістага архіва Н. Сінкевіч.