Як развівалася Астравеччына ў 60-я гады мінулага стагоддзя
У студзені 1960 года Маладзечанская вобласць была расфарміравана, Астравецкі, Смаргонскі і Ашмянскі раёны увайшлі ў склад Гродзенскай.
Напачатку 1960 года ў Астраўцы і ў раёне адбываліся значныя падзеі эканамічнага і сацыяльна-культурнага жыцця.
Так, у студзені 1960 года ў Варнянах здадзена ў эксплуатацыю новае памяшканне аптэкі – «дабротны прасторны дом з 5 пакояў, пабудаваны па тыпавым праекце. Выдзелены прыёмная, асістэнцкая, кухня, матэрыяльная і склеп для захоўвання медыкаментаў…». Пра гэта «раёнка» пісала ў нумары за 23 студзеня.
У нумары за 27 красавіка 1960 года на першай паласе змешчана інфармацыя аб адкрыцці 22 красавіка помніка У.І. Леніну – таго самага, што і сёння стаіць на плошчы горада.
А за 1 мая таго ж года – здымак калгаснага Дома культуры, які адкрыўся да свята ў сельгасарцелі імя Кірава. «Абышоўся ён гаспадарцы каля 200 тысяч рублёў (старыма грашыма), бо сцены яго былі ўзведзены з гліны і абліцаваны цэментам. Засталося толькі добра абсталяваць глядзельную залу, бібліятэку і іншыя памяшканні».
З публікацый аб ходзе ўборкі бачна, што ў жніўні 1960 года на палях раёна працуюць ужо не толькі жняяркі, з’явіліся і збожжаўборачныя камбайны. Пра гэта сведчаць здымкі таго ж В. Залескага і паказчыкі работы камбайнераў. З іх вынікае, што ў раёне ў 1960 годзе быў 21 камбайн, найбольш – 6 – у саўгасе «Падольскі».
Калі быць шчырымі, то трэба адзначыць, што для жыхароў нашага раёна аднясенне яго да Гродзенскай вобласці асаблівай радасці не прынесла. Адна справа – адлегласць да абласнога цэнтра – Маладзечна – 80 кіламетраў, і зусім іншая – 250 да Гродна. Праўда, у час, калі Літва з’яўлялася саюзнай рэспублікай, не было граніц і мытняў, адлегласць да Гродна скарачалі, выбіраючы маршрут праз Вільнюс. Тым не менш, кардынальна гэта задачу не вырашала. Астравец з прыгарада Вільнюса ў момант стаў ускраінай Гродзеншчыны.
Ды і для Гродна наш паўночны «апендыкс», як яго часта называлі, падобна, быў не самым «смачным» кавалкам. У 1962 годзе было прынята рашэнне скасаваць шэраг раёнаў рэспублікі, у тым ліку і Астравецкі.
У маі 1962 года выйшаў апошні нумар «Астравецкай праўды». А ў снежні раён расфарміравалі. Яго тэрыторыя была падзелена паміж суседнімі Смаргонскім і Ашмянскім, Астравец увайшоў у Ашмянскі.
У 1964 годзе ў нашым райцэнтры адкрылася медыцынскае вучылішча, якое дзейнічала да 1970 года.
У 1965 годзе рашэнне гэтае адмянілі, Астравецкі раён быў адноўлены ў ранейшых межах і зноў – у складзе Гродзенскай вобласці. Але даўно вядома: разбураць лёгка, будаваць складана. Нават па гісторыі раённай газеты відаць, які згубны ўплыў на развіццё аказаў трохгадовы перапынак у яго існаванні.
Для хутчэйшага пераадолення адлегласці паміж абласным цэнтрам і Астраўцом сталі лятаць пасажырскія самалёты.
У «Астравецкай праўдзе» за 15 мая 1965 года М. Атосін паведамляе, што «…адкрыты рэгулярныя паветраныя зносіны паміж нашым гарадскім пасёлкам і абласным цэнтрам. З Гродна ў Астравец самалёт вылятае ў 7.35, з Астраўца ў Гродна – у 9.10. У паветры –1 гадзіна 25 хвілін. Кошт білета – 5 рублёў».
У маі 1965 года ў газеце ўпершыню з’явілася праграма тэлеперадач – гэта дае падставу меркаваць, што тэлепрыёмнікі ў раёне вылічваліся ўжо не адзінкамі, як раней, а, як мінімум, – дзясяткамі. Тэлепраграма, праўда, была толькі адна, пачыналася трансляцыя пасля абеду, а 15-16 гадзіне, і заканчвалася ў 22.00. Вялася яна з Вільнюса, калі былі перадачы з Мінска, то гэта пазначалася ў праграме. А з 1967 года друкуецца ўжо дзве тэлепраграмы – з Вільнюса і Масквы.
У нумары за 6 студзеня 1966 года ў артыкуле «Камбінат на калёсах» Яраслаў Хадкевіч расказвае пра работу перасоўнай майстэрні камбіната бытавога абслугоўвання. У аўтафургоне выязджалі ў вёскі прыёмшчык заказаў, швачка і цырульнік і на месцы аказвалі бытавыя паслугі ці прымалі на іх заказы.
У 1967 годзе чырвоныя следапыты знайшлі магілу героя Грамадзянскай вайны Трафіма Яўсеева. Яго астанкі перанеслі ў Быстрыцу і перапахавалі, на магіле ўзвялі помнік, мясцоваму калгасу далі імя Трафіма Яўсеева, а ў Быстрыцкай школе пачалі ствараць музей яго памяці.
Пачатак гарадскому парку, без якога сёння цяжка ўявіць наш райцэнтр, быў пакладзены ў кастрычніку 1967 года. У нумары за 31 кастрычніка раённая газета паведамляла, што пасля партыйнай канферэнцыі ўсе ўдзельнікі накіраваліся да гарадскога парку, дзе пасадзілі ліпы.
Напярэдадні 50-годдзя Кастрычніка ў 1967 годзе «Астравецкая праўда» паведамляла, што поўнасцю завершана электрыфікацыя раёна.
У студзені 1968 года Васіль Бондар расказвае ў фотарэпартажы пра «Першыя крокі новага маслазавода». Малако на Астравецкім малаказаводзе сепарыравалася, смятанка адпраўлялася ў Ашмяны ці Смаргонь на выраб масла, у продаж мясцоваму насельніцтву ішло пастэрызаванае малако, смятана двух відаў, тлусты і абястлушчаны кефір, абястлушчаны тварог.
30 студзеня 1968 года газета паведамляла, што на раённай партыйнай канферэнцыі першым сакратаром РК КПБ абраны Дзмітрый Канстанцінавіч Арцыменя – пад яго кіраўніцтвам у Астравецкім раёне адбылося шмат пераўтварэнняў.
21 студзеня 1969 года станцыя Гудагай стала называцца пасёлкам, тады быў прыняты адпаведны Указ Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР. Тады ж цэнтр Быстрыцкага сельсавета перанеслі ў вёску Трокенікі і, адпаведна, змянілі яго назву на Трокеніцкі – «Астравецкая праўда» паведамляла аб гэтым у № 11 за 25 студзеня 1969 года.
Падзеі і даты1960 год
▪ У студзені Астравецкі раён увайшоў у склад Гродзенскай вобласці.
▪ 22 красавіка адкрыты помнік Леніну.
▪ Да 1 мая у Міхалішках адкрыты калгасны Дом культуры.
▪ На базе Варнянскага дзіцячага прытулку створана школа-інтэрнат, дзе навучэнцы былі на поўным дзяржаўным забеспячэнні.
▪ Адкрыты тыповыя школы ў Гервятах (на 320 месцаў) і Міхалішках (на 160 вучняў), у Жукойнях (на 160 вучняў), адзін з будынкаў Варнянскай школы-інтэрната.
▪ Створана дзіцячая бібліятэка.
1961 год
▪ Для правядзення меліярацыйных работ на тэрыторыі Астравецкага, Смаргонскага і Ашмянскага раёнаў створана будаўніча-мантажнае ўпраўленне.
▪ Раённая бальніца з Каменкі пераехала ў райцэнтр.
▪ Пабудавана тыповая васьмігадовая школа ў Трокеніках.
1962 год
▪ Май – выйшаў апошні нумар «Астравецкай праўды».
▪ 26 снежня Астравецкі раён ліквідаваны.
1963 год
▪ Агаленню міжледніковых глін «Камарышкі» непадалёк ад вёскі Страчы нададзены статус помніка прыроды рэспубліканскага значэння.
▪ Гервяцкая школа пераехала ў новы будынак, дзе размяшчаецца і цяпер.
▪ У Альхоўцы пабудавана плаціна, З’явілася вулічнае асвятленне.
1964 год
▪ У Астраўцы адкрыта медыцынскае вучылішча (існавала да 1970-га года).
1965 год
▪ 6 студзеня Астравецкі раён адноўлены ў ранейшых межах.
▪ 8 красавіка выйшаў першы нумар адноўленай газеты «Астравецкая праўда».
▪ 9 мая аб’яўлена нерабочым днём.
▪ У маі адкрыты рэгулярныя паветраныя зносіны паміж Астраўцом і Гродна.
▪ У Астравецкі раён прыйшоў звадкаваны газ – устаноўлены першы газабалон.
▪ Пачала дзейнічаць аўтабаза №4.
▪ У Астравецкім раёне заснавана інспекцыя Дзяржстраху.
1966 год
▪ Арганізаваны Астравецкі лясгас на базе чатырох лясніцтваў Смаргонскага лясгаса: Кямелішкаўскага, Варнянскага, Міхалішкаўскага і Астравецкага.
1967 год
▪ У Астраўцы адкрылася музычная школа.
▪ Працадні ў калгасе заменены грашовай аплатай.
▪ У Трокеніках устаноўлены абеліск землякам, што загінулі на вайне, і супрацоўнікам міліцыі, забітым ворагамі савецкай улады.
▪ Завершана электрыфікацыя раёна.
▪ Адкрыты новы маслазавод.
1968 год
▪ На будынку раённага Дома культуры ўсталявана мемарыяльная дошка ў гонар партызан брыгады імя ЦК КПБ, якія вызвалілі Астравец ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў.
1969 год
▪ 21 студзеня станцыя Гудагай стала называцца пасёлкам.
▪ Астравецкая бібліятэка пераехала ў будынак па вуліцы Савецкай.
▪ Уведзены ў эксплуатацыю новы райбыткамбінат, дзе размясціліся майстэрні па пашыве і рамонце абутку, адзення, трыкатажны цэх, пункт хімчысткі, фатаграфія, цырульня, радыёмайстэрня, майстэрня па рамонце бытавых прыбораў.
▪ Быстрыцкі сельсавет перайменаваны ў Трокеніцкі.
▪ З’явілася аўтаматычная тэлефонная сувязь.