Им не страшен дождевой коллапс: зерновые жнут и рапс, или Как проходит уборка в КСУП «Гервяты»

12:00 / 12.08.2025
У мінулыя гады вясной-летам земляробы хваляваліся за недахоп вільгаці ў глебе, у гэтым – за іх  лішкі. Тым не менш, нашы аграрыі налаўчыліся працаваць і ў такіх няпростых умовах. У КСУП «Гервяты»  адзін з самых вялікіх жніўных клінаў – крыху больш за 3 700 гектараў збожжавых і 1 000 рапсу. Больш таго, хлебаробы гэтай гаспадаркі  па тэмпах уборкі на мінулым тыдні дэманстравалі найбольшы спрыт. Карэспандэнт «АП» паназіраў за ходам жніва і пагутарыў са спецыялістамі.

У гэтым сезоне камбайнеры выкарыстоўваць без пера­больш­вання кожную хві­ліну, каб абмалаціць збажыну і рапс. У дзень, калі прыехала рабіць рэпартаж, намеснік дырэктара сумесна з галоўным аграномам зрабілі ракіроўку: з поля, на якое наляцеў нечаканы дождж, адправілі машыны на іншы ўчастак. У такі адказны час, як жніво, машыны не павінны прастойваць. 

На ўборцы тут задзейнічана 15 камбайнаў і 14 аўтамабіляў. «Гервятцам» абмалочваць нівы і перавозіць зерне дапамагаюць работнікі жыллёва-камунальнай гаспадаркі, белдзяржстраху, аўтапарка, прыватнікі… 

Напрыклад, Дзмітрыя Францу­кевіча ў КСУП «Гервяты» на час уборкі перавялі з ЖКГ. Аляксандр Маркун, у якога цяпер вытворчая практыка ад БДАТУ, не ўпершыню «кам­бай­нёрыць» у гэтай гаспадарцы: у адзін з сезонаў з братам Арцёмам Бабойцем яны сталі першымі маладымі «тысячнікамі» Астравеччыны. На ўборцы ўра­джаю шчыруюць і КСУПаўскія работнікі: Віктар і Станіслаў Мачэлі, Аляксандр Вештарт, Вадзім Лукойць і іншыя. 

Дзмітрый Францукевіч на ўборцы рапсу

Дзмітрый Францукевіч на ўборцы рапсу

Аляксандр Маркун спраўляецца без памочніка

Аляксандр Маркун спраўляецца без памочніка

Сямейны падрад: Віктар і Станіслаў Мачэлі

Сямейны падрад: Віктар і Станіслаў Мачэлі

Гаспадыня цэнтральнага зернесклада Алеся Ясевіч

Гаспадыня цэнтральнага зернесклада Алеся Ясевіч

За пажарнай бяспекай у полі пільна сочыць Арцём Еўлашоў з пажарна-аварыйнага выратавальнага атрада №2 Астравецкага РАНС

За пажарнай бяспекай у полі пільна сочыць Арцём Еўлашоў з пажарна-аварыйнага выратавальнага атрада №2 Астравецкага РАНС

У адзін голас хлебаробы сцвярджаюць, што патрэбна толькі добрае надвор’е, а за імі справа не пастаіць… Тым больш што ўжо адчуваецца дыханне азімай сяўбы.  

Пакуль машыны на ўсіх парах з поля імчалі да зернесушылак, нівы рыхтаваліся прыняць зярняты новага ўраджаю. Колкае сцірно пад націскам магутных плугоў вызваляла месца пад азімыя культуры. У КСУП «Гервяты» на пачатак мінулага тыдня было заарана звыш 600 гектараў пад рапс...

Пра справу ў асобах 

Галоўны аграном Рыгор Яромін

З месца ды ў кар’ер – інакш і не скажаш пра галоўнага тэхнолага «гервяцкіх» ніў. Хоць вопыту ў агранімічнай справе Рыгору не займаць (каля дзясятка гадоў працаваў брыгадзірам, галоўным аграномам у КСУП «Варняны»), тым не менш прыйсці ў такую вялікую гаспадарку на ўборку – смелае рашэнне. 

Пра хваляванні і спадзяванні, арганізацыю работы на жніве расказаў суразмоўца: 

– Раслінаводства – гэта маё. Некалькі гадоў працаваў на сябе, але ўсё адно цягнула да зямлі, раслін. Пасля непрацяглых разваг і роздумаў прыняў прапанову дырэктара КСУП «Гервяты» Ігара Жданава прыйсці сюды. Вядома, пакуль не знаю ўсіх палёў, іх спецыфіку і асаблівасці, людзей, тым не менш адчуваю ўнушальную падтрымку з боку намесніка дырэктара Аляксандра Кавалькі, насеннявода Антаніны Францаўны. На пасадзе галоўнага агранома з 28 ліпеня.  Ураджайнасць нядрэнная. Тым не менш цяпер складана рабіць прагноз на валавы намалот. Думаю, што карціна вымалюецца, калі абмалоцім не менш за палавіну палёў.

З-за дажджоў вельмі ссунуліся тэрміны жніва: на 5 жніўня, напрыклад убрана каля 30%, а ў мінулыя гады на такую дату было каля 70-80%. 

Паралельна з уборкай актыўна рыхтуем глебу пад сяўбу рапсу – з дня на дзень пачнём прыкрываць яго насенне ў глебу. Як і ў мінулыя гады, пад крыжакветкавы адвядзём найбольшыя сярод гаспадарак плошчы. 

Аграном па насенняводстве 

Антаніна Дзерван

Гэты спецыяліст без перабольшвання аксакал раённага раслі­на­водства. За плячамі жанчыны – шмат уборак. Ёй не трэба зазіраць у дакументы, каб расказаць пра збожжа і яго сарты, ураджайнасць… Нагадаю, што прызнанне заслуг Антаніны Францаўны ў аграпрамысловым комплексе раёна вылілася ў дзяржаўную ўзнагароду – ордэн Пашаны, якую спецыяліст летась атрымала на абласных «Дажынках» з рук Прэзідэнта. 

Як сёлета сыплюцца збожжавыя і рапс, якія культуры ўрадзілі найбольш – пра гэта і не толькі даведаліся з першых вуснаў. 

– Кажуць, што такога дажджлівага жніва не было. Маняць, – з усмешкай расказвае насеннявод. – Такі год быў ці то ў 2013-м, ці то ў 2014-м. Памятаю, што кожны дзень ліў дождж, але справіліся: усё ўбралі, звазілі, дасушылі, здалі дзяржаве і паклалі ў засекі на насенны фонд і на фураж. Вядома, у такіх умовах няпроста працаваць, але, мне здаецца, не варта развадзіць паніку. Кожны спраўна павінен рабіць сваю работу.

Сёлета пэўных хваляванняў падкінулі веснавыя прымаразкі, тым не менш ураджайнасць збожжавых большая, чым у мінулым годзе – хоць вельмі вагаецца ў залежнасці ад культуры. Напрыклад, азімая пшаніцца сыплецца за 65 цэнтнераў, трыцікале – за 63. На адным полі яравы ячмень сорту «аванс» даў на круг 77 цэнтнераў, хоць непрыглядны спачатку стаяў у полі. Пакуль з гектара цэнтнераў на 10-13 намалочваем больш, чым у мінулым годзе. 

Рапс, у адрозненні ад збожжавых, крыху горш выглядае – не яго год. Праўда, і півавараны ячмень падвёў па буйнасці, бялку і жыццяздольнасці – менавіта па гэтых 3-х паказчыках на прыёмных пуктах ацэньваюць гэтую культуру. 

Сушыць збожжа цяжка, вільготнасць вялікая – і яна вагаецца. Здараецца, што дасушваем і да 400 тон. Цяпер выконваем дзяржзаказ па пшаніцы, півавараным ячмені, на падыходзе іншыя культуры. 

Днём убіраюць ячмень і трыцікале, а вечарам пераходзяць на азімую пшаніцу. 

У гаспадарцы ўсцешаны, што, нарэшце, нашы хлопцы сталі першымі «тысячнікамі» ў раёне. Усе стараюцца як могуць, каб хутчэй абмалаціць збожжа і рапс, перавезці і дапрацаваць яго. Нашы людзі ведаюць сапраўдную цану хлеба. 

Текст: Алёна Ганулич
Фото: Алёна Ганулич