В Засвире отметили 125-летие Казимира Сваяка

Як сцвярджаюць біёграфы Канстанціна Стэповіча, менавіта гэты перыяд быў самым складаным у жыцці святара. У сваіх дзённікавых запісах ён пісаў: “Такая журба ёсць, што апісаць немагчыма. Хоць ты куды дзенься. Я не маю абсалютна каму верыць. Здраджаюць мяне людзі, каторым, здаецца, аддаў бы ўсё. Смейцеся з мяне ўсе сілы таемныя засвірскага кляштара! Я не пайшоў за воляй іх… Каб толькі не абнізіць свайго паслання, у каторае верыць не перастану”.

Пераследы, нервовае напружанне, непаразуменне з боку вышэйшага духавенства, урэшце тоўстыя вільготныя муры, якія ўзмацнялі хваробу, не маглі зламаць моцны дух Казіміра Сваяка. Ён быў адданы толькі Богу і людзям і годна служыў у сваёй маленькай парафіі – па-беларуску прамаўляў казанні ў касцёле Святой Тройцы…

Калі ўваходзіш у святыню, здаецца, што амаль нічога не змянілася з той пары, калі тут быў Казімір Сваяк: драўляная, нефарбаваная падлога, простыя, з півонь, букеты ля алтароў…

Нягледзячы на тое што зараз у парафіі няма свайго пастаяннага пробашча – кожную нядзелю ў Засвір з Канстанцінава прыязджае ксёндз Алег Мурзіч, – людзі з розных канцоў вёскі ішлі да святыні. У гэты дзень да іх далучыліся госці з Астравеччыны і Мядзельшчыны. Што як ні супольная шчырая малітва можа быць лепшым падарункам для Казіміра Сваяка?

Святую імшу адпраўлялі супольна ксёндз-дэкан Багуслаў Маджэеўскі са Свіры, пробашч парафіі ў Канстанцінаве Алег Мурзіч і айцец Анатоль Захарэўскі з Міхалішак.

У казанні ксёндз Алег распавёў вернікам аб асабістым адкрыцці творцы і святара Канстанціна Стэповіча:

– Падчас вучобы ў семінарыі мне падарылі малітоўнік на беларускай мове, укладальнікам якога якраз і быў Казімір Сваяк. Гэтым малітоўнікам я карыстаўся доўгі час. Я зразумеў, што людзі могуць маліцца не толькі па-польску але і па-беларуску. І Казімір Сваяк у першую чаргу клапаціўся пра простых людзей, каб імша была зразумелай і адпраўлялася не толькі на лацінцы або па-польску, каб людзі звярталіся да Бога на сваёй мове... І сёння чалавеку не хапае менавіта такой малітвы, якой вучыў людзей Казімір Сваяк.

Пасля імшы пачалася імпрэза, якую адкрыла краязнаўца, сваячка паэта Іаланта Валуевіч. Яна распавяла пра засвірскі перыяд у творчасці і жыцці Канстанціна Стэповіча. Менавіта тут падчас душпастырства ў касцёле Святой Тройцы на долю Казіміра Сваяка выпала найбольш выпрабаванняў. Менавіта ў гэты перыяд Казімір Сваяк выдаў адзіны прыжыццёвы зборнік “Мая ліра”.

Вядомы краязнаўца з Камарова Іван Драўніцкі адзначыў, што іх сям’я да гэтага часу беражліва захоўвае скрып ку, на якой яго бацьку вучыў іграць Канстанцін Стэповіч. Таксама Іван Пятровіч прачытаў прысвечаныя Сваяку вершы (у тым ліку і свой).

Шчырыя словы і песні ў гэты дзень гучалі ад таленавітай паэтэсы Людмілы Кухарэвіч і самадзейнага кампазітара Аляксандра Якіменкі. А аўтар карціны “Партрэт Казіміра Сваяка” мастак Алесь Цыркуноў прызнаўся, што не мог у сваёй творчасці абмінуць асобу Канстанціна Стэповіча.

На заканчэнне імпрэзы ксёндз Алег адзначыў, што важна, каб справа ўсяго жыцця Казіміра Сваяка жыла і сёння, каб людзі прыходзілі ў касцёл маліцца і памяталі аб сваім мінулым – толькі так чалавек не паўторыць памылак сваіх папярэднікаў. І некалі Казімір Сваяк стане благаславёным…

А ідэі, жаданні, памкненні Казіміра Сваяка жывыя і сёння. І будуць жыць заўсёды! Яго мары пра тое, каб людзі звярталіся да Бога “па-просту”, па-беларуску ажыццявіліся. У касцёлах гучыць беларуская мова: нават польскія святары прамаўляюць казанні па-беларуску. Штогод адбываюцца паэтычныя сустрэчы-імпрэзы, якія збіраюць прыхільнікаў Казіміра Сваяка, яго духоўных сыноў і дачок – сваякоў. З’яўляюцца прадаўжальнікі справы ксяндза Стэповіча. Чаго варты прыклад святара Данілы з Расіі, які ўзяў сабе прозвішча Сваяк?!

Памяць аб святары-беларусе жыве і зараз не толькі ў Клюшчанскай, Камайскай і Засвірскай парафіях, дзе Казімір Сваяк вёў душпастырскую дзейнасць, але і па ўсёй Беларусі, і далёка за яе межамі ў сэрцах многіх людзей.