Як гэта было: дом на пераездзе і праца на чыгунцы
10:19 / 04.08.2019
Прозвішчы начальніка станцыі Гудагай Сцяпана Пінчука, дзяжурнага па станцыі Георгія Луцкага, грамадскага інспектара Міхаіла Андрушкевіча, стрэлачнікаў Баляслава Кірэля, Мечыслава Саладухі, Івана Бурбуля, Івана Урбановіча, Франца Ярмака, білетнага касіра Марыі Варабей і многіх іншых не раз даводзілася чуць у дзяцінстве. Як аказалася, многія з іх былі мясцовымі жыхарамі.
Цікава, чаму так адбывалася? Усё проста! З моманту ўвядзення ў строй чыгунак іх кіраўніцтва надавала вялікае значэнне стварэнню на станцыях, як бы сёння сказалі, сацыяльнай інфраструктуры і будаўніцтва жылля для сваіх работнікаў. Дамы будаваліся як на саміх станцыях, так і ўздоўж іх – гэта спрыяла таму, што працаваць на чыгунку ішлі мясцовыя жыхары. Карысць, што называецца, навідавоку – мець уласнае жыллё людзі марылі ва ўсе часы.
Той жа Адам Мальдзіс у артыкуле, надрукаваным у «Астравецкай праўдзе» ў 2010 годзе, параўноўваючы фрагменты карт 1880 і 1931 гадоў, адзначае, што на другой з іх пазначаны дамы – чатыры з іх размяшчаліся на той час па вуліцы Ленінскай у Гудагаі.
Карта 1931 года
Адзін з іх – амаль на пераездзе, які яшчэ да нядаўняга часу там стаяў, – быў домам для абслугоўваючага чыгунку персанала.
Менавіта ў ім да вайны і жыла сям’я майго прадзеда па матулінай лініі Вікенція Шлыковіча, які працаваў на гудагайскай чыгунцы майстрам брыгады пуцейцаў.
Вікенцій Шлыковіч
З таго часу ў сямейным архіве захоўваецца фота – мяркую, даваеннага часу – работнікаў паўстанка Вільнюс-Гудагай, дзе знята работа пуцейцаў.
Гудагайскія пуцейцы з майстрам Вікенціем Шлыковічам
Клапацілася кіраўніцтва чыгункі пра заработную плату сваіх работнікаў. Так, у перадваенны час прадзядуля атрымліваў добрыя грошы, што дало магчымасць яго старэйшай дачцэ закончыць прыватную гімназію ў Вільнюсе. Сваякі расказвалі, што за адну прадзядулеву зарплату можна было купіць 2-3 каровы – грошы і на той час, і цяпер досыць вялікія.
Прадзядулеву справу прадоўжылі і яго сыны – мой дзед Вацлаў Шлыковіч і яго брат Вікенцій таксама працавалі на чыгунцы.
Браты Вацлаў і Вікенцій Шлыковічы
З 24 мая 1947 года – аб гэтым сведчыць выпіска з загада аб прыняцці дзядулі на работу ў першае Вільнюскае аддзяленне службы руху Літоўскай чыгункі – і да выхаду на заслужаны адпачынак, а потым і некалькі гадоў на пенсіі дзядуля працаваў на чыгунцы.
І нават пазней ён ніколі не расставаўся з фуражкай чыгуначніка, на какардзе якой размешчаны малаток і развадны ключ.
