Варнянская школа: людзі і справы
10:56 / 06.10.2019
– Наша школа – буйнейшая сельская навучальная ўстанова, – расказвае Алена Іванаўна. – 377 навучэнцаў і выхаванцаў штодзень спяшаюцца ў школу і садок. Тут іх чакаюць 43 педагогі. Усяго ж у школе працуе 91 чалавек – праўда, 12 з іх знаходзяцца ў дэкрэтным адпачынку.
У 2006 годзе ў школе зрабілі капітальны рамонт – і яна зажыла новым жыццём. Прыходзілі новыя настаўнікі, школу пакідалі выпускнікі, але школа жыла і развівалася.
Тады ж, у 2006 годзе, яе тагачасны дырэктар Надзея Андрэеўна Субач запрасіла на пасаду намесніка дырэктара Алену Іванаўну Юркойць, якая да гэтага працавала выхавацелем у сацыяльным прытулку.
– Я згадзілася, – гаворыць Алена Іванаўна. – А калі Надзея Андрэеўна пайшла на заслужаны адпачынак, школу прапанавалі ўзначаліць мне. І я вырашыла паспрабаваць.
За тры гады, што Алена Іванаўна з’яўляецца дырэктарам, школа таксама абнавілася і папрыгажэла.
– Усе нашы педагогі стараюцца стварыць добрыя ўмовы працы на сваім рабочым месцы. Нас падтрымліваюць аддзел адукацыі і бацькі выхаванцаў – без гэтага многія ідэі так і засталіся б ідэямі.
– Дапамагае нам і Астравецкі лясгас, – працягвае дырэктар школы. – 26 гадоў таму ў школе было створана школьнае лясніцтва. Тады ім кіравала Лідзія Аляксандраўна Лакевіч, потым эстафету перанялі Уладзімір Віктаравіч Саленік і я. Мы і цяпер працягваем гэтую работу.
Перамогі ў міжнародных алімпіядах па пасадцы дрэў, рэспубліканскім конкурсе «Квітней, мой лес!», рэспубліканскім злёце юных лесаводаў – ганарыцца ёсць чым! Менавіта таму да першага верасня астравецкі лясгас зрабіў дзецям і настаўнікам цудоўны падарунак – інтэрактыўную дошку!
– Працягваем мы работу і ў ласасёвым цэнтры. Тут праходзяць экскурсіі і майстар-класы – у тым ліку і на англійскай мове. Не першы год на базе цэнтра і школы працуе кругласутачны лагер «Экакраязнаўцы», – расказвае Алена Іванаўна.
Ёсць у школе і музейная экспазіцыя. Яна патрабуе пашырэння: экспанатаў для яе хапае, а вось месца не стае. Аднак і гэтая праблема ў хуткім часе павінна вырашыцца.
– Цяпер афармляюцца дакументы на перадачу нам будынка залы пасяджэнняў, у якім мы плануем размясціць рэсурсны цэнтр, – дзеліцца запаветным дырэктар школы.
Вялікую ўвагу ў школе надаюць здароваму ладу жыцця і заняткам спортам. Настаўнікі, школьнікі і іх бацькі з задавальненнем далучыліся да міжнароднага праекта «Планета баскетбола – Аранжавы атам». За гэты час дзеці атрымалі мноства ўзнагарод і пазітыўных уражанняў ад сустрэч.
– Сёлета мы зрабілі поле для гульні ў міні-футбол, падрыхтавалі пляцоўку для заліўкі міні-катка, – расказвае Алена Іванаўна. – Ёсць і іншыя цікавыя планы, якія, мы вельмі спадзяёмся, абавязкова ажыццявяцца.
Канешне! У калектыве творчых, ініцыятыўных і актыўных педагогаў і такіх жа школьнікаў інакш і быць не можа!
Лічба
301 школьнік і 76 выхаванцаў наведваюць Варнянскія яслі-сад – сярэднюю школу.
Дзе нарадзілася, там і спатрэбілася
– гэтыя словы цалкам адпавядаюць лёсу настаўніцы рускай мовы і літаратуры Тарэсы Багдановіч.
Маленькая дзяўчынка марыла быць юрыстам, толькі мара так і засталася марай. А выпускніца першага выпуску Варнянскай школы 43 гады таму падала дакументы ў Гродзенскі педагагічны інстытут на філалагічнае аддзяленне і пасля яго заканчэння вярнулася на Астравеччыну.
– Напэўна, лёсавызначальным у выбары будучай прафесіі стаў уплыў маіх настаўнікаў – класнага кіраўніка, філолага Нэлі Пятроўны Аскеркі, настаўнікаў рускай мовы і літаратуры Часлава Казіміравіча Навіцкага і Надзеі Андрэеўны Субач, – гаворыць Тарэса Рыгораўна.
Працаваць маладога педагога накіравалі ў Быстрыцкую школу – як потым не раз гаварыла настаўніца, адправілі ў пяцігадовую ссылку. Кожны дзень трэба было рана ўставаць і дабірацца на працу, а вяртацца дадому позна – шлях быў няблізкі…
– Я і сёння помню вочы маіх шасцікласнікаў – у іх так і чыталася: што яна скажа, ці будзе патрабавальнай? І, прызнаюся, мне таксама было страшна.
Тады за маладымі спецыялістамі не замацоўвалі ніякіх старэйшых настаўнікаў. Ты быў адзін на адзін са сваімі ведамі і класам, дзе выкладаў, – успамінае Тарэса Рыгораўна.
Потым была праца ў роднай Варонскай школе, а пасля яе рэарганізацыі – у Варнянскім НПК.
– Сёлета я выкладаю рускую мову і літаратуру ў 9, 10 і 11 класах, – расказвае настаўнік. – Вядома, чытаць дзецям даводзіцца шмат – і не ўсе гэта любяць. А мне не вельмі падабаецца, калі дзеці прыдумваюць сабе апраўданне, калі не падрыхтаваліся да ўрока. Любому больш прыемна пачуць праўду. І я хутчэй прыму: «Не вывучыў, таму што не вывучыў», чым нейкую прыдуманую «адмазку».
Сама ж Тарэса Рыгораўна не ўяўляе свайго жыцця без кнігі. Праўда, час на любімыя творы знаходзіць толькі летам. Таму кожныя летнія канікулы пачынаюцца з любімага «Сэрца на далоні» Івана Шамякіна.
А яшчэ яна вельмі ганарыцца сваімі вучнямі – многія з іх пакінулі трывалы след у настаўніцкай памяці. Сярод апошніх – Дзмітрый Юркойць, які вучыцца на філалагічным факультэце, і многія іншыя.
Прыехала – і засталася
На Астравеччыну Кацярына Сульжыцкая прыехала з Шаркаўшчыны пяць гадоў таму.
На размеркаванні ў Мінскім індустрыяльна-педагагічным каледжы маладому спецыялісту сярод іншых раёнаў прапанавалі Астравецкі. І Кацярына згадзілася. Падстава была больш чым сур’ёзная: падчас вучобы яна пазнаёмілася з юнаком з Астраўца – Аляксандр служыў у Мінску. І аднойчы падчас патрулявання горада звярнуў увагу на прыгажуню-студэнтку – яны пазнаёміліся.
У астравецкім аддзеле адукацыі дзяўчыну накіравалі ў Варнянскую школу.
– Школа добрая, сказалі мне падчас сустрэчы ў аддзеле адукацыі. На адпрацоўку паедзеце туды – і я згадзілася, – усміхаецца Кацярына Сяргееўна.
І школа, і педагагічны калектыў, і школьнікі спадабаліся маладому спецыялісту з першага дня. Незаўважна ў падрыхтоўцы да ўрокаў, удзелу ў конкурсах і грамадскім жыцці праляцелі два гады адпрацоўкі – і Кацярына, не раздумваючы, прадоўжыла кантракт на наступны тэрмін.
Нейкі час Кацярына Сяргееўна працавала педагогам-арганізатарам, цяпер яна выкладае працоўнае навучанне ў дзяўчынак і з’яўляецца класным кіраўніком.
– Навучыць дзяўчынак гатаваць ежу, вязаць, вышываць – вельмі важна, – упэўнена настаўніца. – Тым больш што ім гэта падабаецца.
Нягледзячы на тое што сёння многаму можна навучыцца ў інтэрнэце – ёсць мноства цікавых лайфхакаў і па прыгатаванні ежы, і па вырабу розных прыгожых рэчаў, – школьнікі ўсё ж зацікаўлена ловяць кожнае слова, запісваюць рэцэпт і гатуюць. А потым з задавальненнем спрабуюць прыгатаванае сваімі рукамі.
– Я марыла стаць настаўніцай, але ніколі не думала, што буду класным кіраўніком, – гаворыць Кацярына Сяргееўна. – А сёння шчаслівая, што ў мяне ёсць клас і мы разумеем адзін аднаго. Шчаслівая, што працую побач з таленавітымі, актыўнымі і пазітыўнымі педагогамі, якія, як і я, любяць КВЗ – у нас ёсць каманда «Міледзі», песні, забавы і работу, якая дорыць пазітыў і добры настрой.
Другая мама малышоў
Сённяшняя выхавальніца старэйшай групы Варнянскіх ясляў-сада – сярэдняй школы Эма Трамбовіч з дзяцінства ведала, што будзе працаваць з дзецьмі. Прыклад быў побач – яе маці працавала загадчыкам дзіцячага садка, ды і цётка, з якой часта бавіла час Эма, таксама была выхавальніцай. І дзяўчынка часта дапамагала ёй рыхтаваць раздатачны матэрыял для дашкалят.
Пасля заканчэння школы Эме давялося папрацаваць – год яна была піянерважатай у Гозскай школе. А на наступны – паступіла ў Полацкае педагагічнае вучылішча.
Пасля яго заканчэння маладога спецыяліста адразу ж прызначылі загадчыкам дзіцячага садка ў Вароне – таго самага, якім калісьці кіравала яе мама і ў які ў дзяцінстве хадзіла яна сама.
– Канешне, было не па сабе. Асабліва, калі загадчыца была яшчэ і кладаўшчыком, і касцяляншай, ды і мноствам іншых важных спраў таксама займалася, – расказвае Эма Генрыхаўна.
Але побач былі вопытныя выхавальніцы, якія дапамагалі і падказвалі маладому спецыялісту. Сёння за плячыма выхавальніцы ўжо 33 гады стажу, большую палову з іх педагог адпрацавала ў варнянскім садку.
– Пасля рэарганізацыі школы ў навучальна-педагагічны комплекс, умовы ў нас палепшыліся, – расказвае выхавальніца. – Праўда, дзяцей у групе шмат – па 25 чалавек, але знаходзім агульную мову. Заняткі праходзяць у гульнявой форме, дашкалятам гэта падабаецца.
– Эма Генрыхаўна мае вышэйшую кваліфікацыйную катэгорыю, яна прыгожа малюе, яе любяць і выхаванцы, і іх бацькі, – гаворыць дырэктар школы.
Летась выхавальнік выпусціла сваіх малышоў у 1 клас. Цяпер працуе у старэйшай інтэграванай групе – і зноў вучыць маленькіх хлопчыкаў і дзяўчынак быць добрымі, стараннымі і цікаўнымі.