Наступная станцыя – Гудагай: з мінулага – у сучаснасць
00:37 / 04.08.2019
З гісторыі – у сучаснасць
На ўскрайку беларускай мяжы з Літвой размясціўся прыгожы будынак чыгуначнага вакзала. Наконт года яго ўзвядзення і ўвогуле пабудовы праз Гудагай чыгункі снуюць розныя меркаванні.
У кнізе «Чыгуначная дарога Беларусі. Гісторыя і сучаснасць», выдадзенай у 2001 годзе, у тым ліку расказваецца і пра будаўніцтва Лібава-Роменскай чыгуначнай дарогі, якая ўводзілася ў строй па ўчастках па меры іх гатоўнасці з 1871-га да 1874 года.
Так, гістарычныя звесткі, пададзеныя ў кнізе, сведчаць, што ўчастак Нова-Вілейск- Мінск быў адкрыты 14 студзеня 1873 года. Аднак ці быў у той час пабудаваны на чыгунцы гудагайскі вакзал, гістарычных звестак не захавалася.
У адным з артыкулаў Адама Мальдзіса, надрукаваным у «Астравецкай праўдзе», наш зямляк-навуковец робіць спасылку на карту 1880 года, дзе змешчана назва «станцыя Гудагай», – гэту дату Адам Мальдзіс лічыць адным з першых успамінаў Гудагая ў друку.
Знайсці якія-небудзь іншыя сведчанні пра гісторыю чыгуначнай станцыі Гудагай дарэвалюцыйнага часу пакуль не ўдалося.
А вось пра яго ваенную і пасляваенную гісторыю можна даведацца з экспазіцыі мясцовага школьнага музея. Адзін са старажылаў Гудагая Іван Сяркоў, якога ўжо няма ў жывых, у 2002 годзе перадаў у школьны музей звесткі пра начальнікаў станцыі Гудагай. Так, вядома, што ў перадваенны час чыгуначную станцыю ўзначальваў Арэшын, у перыяд акупацыі ёй кіраваў немец Отта, а пасля вызвалення ў 1944 годзе нашага раёна на пасаду начальніка чыгуначнай станцыі быў прызначаны Агафонаў. Пазней яе начальнікамі былі Гайсёнак, Дубіцкі, Нечапурэнка, Красноўскі, Мажараў, Малькевіч, Пінчук, Андрушкевіч, Селівонаў.
З 2002 года чыгуначную станцыю Гудагай узначальвае Валянціна Бенахомская.
Пасля заканчэння Аршанскага тэхнікума чыгуначнага транспарту па размеркаванні малады спецыяліст прыехала ў Гудагай – і стала працаваць дзяжурнай па станцыі.
– Па праўдзе кажучы, паступаць у чыгуначны тэхнікум паехала за кампанію, – успамінае Валянціна Аляксееўна. – І толькі калі прыехала працаваць, прыйшло разуменне таго, што прафесію я абрала па душы і яна мне падабаецца.
Праз дзесяць гадоў Валянціну Бенахомскую прызначылі начальнікам чыгуначнай станцыі, з’явіліся новыя абавязкі – але і сёння яна кожны дзень з радасцю спяшаецца на работу, каб з усмешкай сустракаць і праводзіць цягнікі.
Цяпер чыгуначная станцыя Гудагай уваходзіць у склад Мінскага аддзялення Беларускай чыгункі і па аб’ёму выконваемых работ аднесена да станцый 3 класа. Да таго ж станцыя з’яўляецца міжнародным пунктам пропуску, што ўскладвае на яе шэраг дадатковых абавязкаў.
– Па станцыі Гудагай у сярэднім у суткі праходзіць 20 пар грузавых, 8 пар рэгіянальных ліній эканом-класа і 10 пар міжнародных пасажырскіх цягнікоў, – расказвае Валянціна Аляксееўна. – Асноўныя функцыі – безаварыйны пропуск цягнікоў, абслугоўванне пасажыраў – продаж білетаў. Дарэчы, у сярэднім за суткі па станцыі прадаецца 50 білетаў на цягнікі міжнародных ліній і 150 – на цягнікі эканом-класа.
Прымае станцыя і грузавыя цягнікі, у сярэднім апрацоўваецца 8 вагонаў у суткі. З іх загружаецца адзін вагон з лесам ад Астравецкага лясгаса, і выгружаецца 7 вагонаў – гэта будматэрыялы, якія ідуць на ўзвядзенне горада энергетыкаў, і ўгнаенні, якія паступаюць на сельгаспрадпрыемствы нашага раёна.
Валадары стальных магістралей
На станцыі працуе 16 чалавек. Гэта касіры, якія абслугоўваюць пасажыраў, работнікі таварнай канторы, якія працуюць з вагонамі і прыёмам-адпраўкай мясцовых грузаў, і дзяжурныя па станцыі, якія прымаюць і адпраўляюць цягнікі.
– На чыгуначнай станцыі ўсё ўзаемазвязана. Калі б не было дзяжурных – ніхто не прыняў бы пасажырскі цягнік, адпаведна касір не прадавала б білеты – і не было б прыбыткаў. Гэта ж датычыцца супрацоўнікаў таварнай канторы: няма цягніка з вагонамі – няма прыбыткаў, – расказвае Валянціна Аляксееўна. – У змену ў сярэднім на станцыі працуе тры чалавекі – у кожнага свае абавязкі.
Большасць працаўнікоў мясцовыя – тыя, хто тут жывуць, або выхадцы з гэтых мясцін. Магчыма, гэта прадвызначана яшчэ з дзяцінства.
Адна з такіх, хто нарадзіўся ў Гудагаі, Людміла Кушлевіч. Білетным касірам жанчына працуе амаль трыццаць гадоў. І нягледзячы на тое што на работу цяпер даводзіцца ездзіць са Смаргоні, нічога змяняць у сваім прафесійным жыцці Людміла Іосіфаўна не збіраецца.
– Чыгунка спадарожнічала ўсяму майму жыццю. Уздоўж яе мы ў дзяцінстве хадзілі ў школу, адсюль у выхадныя дні з бацькамі ехалі ў Вільнюс, тут жа часта бавіла час і гудагайская моладзь, – успамінае Людміла Кушлевіч.
А яшчэ дзед Людмілы – Людвіг Адамковіч – працаваў на чыгунцы дзяжурным па пераездзе, ён не раз расказваў унучцы, як цікава сустракаць і праводзіць цягнікі. Магчыма, гэта і паспрыяла таму, што аднойчы выхавальніца дзіцячага садка вырашыла змяніць прафесію – і стала білетным касірам.
– Мне падабаецца тое, чым я займаюся. Цэлы дзень кантактуеш з людзьмі, хтосьці ўсміхнецца табе, камусьці падымеш настрой ты – добрыя ўзаемаадносіны важныя для любога чалавека, – упэўнена Людміла Іосіфаўна.
…Сёння на працу на чыгуначную станцыю Гудагай Алена і Генадзь Паўліновічы прыязджаюць разам. Хаця так было і не заўсёды.
Лёс звёў маладых людзей падчас вучобы ў Аршанскім тэхнікуме чыгуначнага транспарту.
Пасля першага курса Генадзя прызвалі ў армію, праз два гады ён зноў вярнуўся на вучобу. З Аленай яны сталі вучыцца ў адной групе – і адразу пасябравалі. Праўда, падчас размеркавання раз’ехаліся ў розныя куточкі Беларусі: ён трапіў у Мінскае аддзяленне чыгункі, яна – у Гомельскае.
Але лёс-свавольнік усё ж звёў іх разам – у хуткім часе маладыя пажаніліся, у іх нарадзіліся дзеці.
– Тады, дарэчы, працавалі мы ў розныя змены – па чарзе заставаліся з дзецьмі. Гэта цяпер, калі дочкі выраслі і стварылі свае сем’і, мы можам дазволіць сабе на работу і з работы хадзіць разам, – усміхаецца камерцыйны агент таварнай канторы Алена Паўліновіч, асноўны абавязак якой афармленне дакументаў на грузавыя вагоны, што прыбываюць на Гудагай, і праца з арганізацыямі – кліентамі чыгункі.
У яе мужа работа зусім іншая: ён працуе дзяжурным па станцыі, а значыць, як гавораць у народзе, сустракае і праводзіць цягнікі. Аднак агульных тэм для размоў у Паўліновічаў хапае.
– Усе, хто сёння працуе на чыгунцы, трапілі сюды невыпадкова, – лічыць Генадзь Паўліновіч. – Чыгуначная станцыя Круляўшчызна, дзе я нарадзіўся, стаяла ў метрах 80 ад дома. Былі ў сям’і і чыгуначнікі: дзед працаваў стрэлачнікам, дзядзька – пуцейцам, старэйшы брат – машыністам. Пытання «кім быць?», перада мной не стаяла. Дарога ляжала ў кузню чыгуначных прафесій – Аршанскі тэхнікум.
Стаж работы на гудагайскай чыгунцы ў многіх яе сённяшніх супрацоўнікаў набліжаецца да 30 гадоў. У кожнага з іх – розныя абавязкі, характар і захапленні, але аб’яднала іх менавіта чыгунка і адданасць любімай прафесіі.
Шчыра віншую цяперашніх супрацоўнікаў чыгункі і нашых ветэранаў з прафесійным святам – Днём чыгуначніка!
Жадаю поспехаў у працы, годнай заработнай платы і ўпэўненасці ў заўтрашнім дні. Няхай будзе моцным здароўе, стойкім характар і жалезнай сіла волі.
Усміхайцеся, радуйцеся кожнаму новаму дню і дарыце пазітыў акружачым вас людзям!
Валянціна БЕНАХОМСКАЯ,
начальнік чыгуначнай станцыі Гудагай