Як дашкольнікі вучацца размаўляць па-беларуску
«А ты ведаеш, што такое аловак?» – спытаў у мяне аднойчы пляменнік-першакласнік. «Канешне» – адказала я. «А сшытак, дзённік, гумка?... – сыпаў хлопчык беларускімі словамі і здзіўляўся: – Адкуль ты гэта ведаеш? У нашым класе ніхто не ведае, што гэта такое».
Так атрымалася, што пасля дзіцячага садка, у якім выкладанне вялося на рускай мове, Арцём пайшоў у першы беларускамоўны клас, створаны на той час у гарадской школе. Нельга сказаць, што гэта быў свядомы выбар бацькоў. Прыцягнула настаўніца, якая набірала гэты клас.
За чатыры гады вучобы ў пачатковай школе ў беларускамоўным класе ні пляменнік, ні яго бацькі ні разу не паскардзіліся, што вучыцца па-беларуску цяжка ці дрэнна. Наадварот, яны радаваліся, што ў свой час прынялі такое рашэнне. Шкадавалі аб адным: у сярэдняй школе «беларускамоўнаму» класу прапанавалі прадоўжыць навучанне па-руску.
Што маем сёння?
Усе школы і садкі ў вёсках і аграгарадках нашага раёна беларускамоўныя. А ў горадзе?
Два гады назад, 1 верасня 2016 года, у дашкольным цэнтры развіцця дзіцяці №1 у якасці эксперымента вырашылі адкрыць тры беларускамоўныя групы.
– У нашай краіне дзве дзяржаўныя мовы, таму навучанне можа весціся на любой з іх, – гаворыць загадчык садка Алена Пятроўна Васільчык. – Мы правялі апытанне бацькоў і, заручыўшыся іх падтрымкай, адкрылі тры беларускамоўных групы, якія сталі наведваць дзеці двух-трох гадоў.
– Спачатку было складана: большасць дзяцей выхоўваецца ў сем’ях, дзе размаўляюць па-руску. Але па слоўцу, па сказу дзеці засвойвалі беларускую мову. Падчас выхаваўчых мерапрыемстваў да іх далучаліся бацькі – і сёння можна канстатаваць: эксперымент паказаў станоўчы вынік, – упэўнена Алена Пятроўна.
«Добры дзень!» – прывіталі мяне дзеці замест звыклага «Здравствуйте!», якое часцей можна пачуць у гарадскіх установах адукацыі.
«А мы сёння ў новую групу перасяліліся. Паглядзіце, якое сонейка. А яшчэ пчолкі...» – старанна прагаворваючы кожнае слоўца, радавалі дашкольнікі мілагучнай беларускай мовай.
– Трыма беларускамоўнымі групамі мы вырашылі не абмяжоўвацца, – расказвае загадчык садка. – Кожны тыдзень у сярэдніх і старэйшых групах праходзіць беларускамоўны дзень, падчас якога персанал садка, дзеці і іх бацькі стараюцца размаўляць па-беларуску.
У наступным годзе адна беларускамоўная група выпусціцца, праз год – яшчэ дзве. Дзецям і іх бацькам зноў давядзецца рабіць выбар, толькі ўжо класа, у якім прадоўжыць навучанне. Будзе ён беларускамоўным ці рускамоўным, залежыць толькі ад іх.
Дарэчы, з 1 верасня беларускамоўная група адкрываецца ў дзіцячым садзе №1.